Güçlü bir antioksidan likopen açısından zengin olan domatesler, kalp sağlığını iyileştirmekten enfeksiyonlarla savaşmaya kadar birçok farklı fayda sunuyor. İşte günde 1 domates yemek için 6 neden.
Domates, dünyanın birçok mutfağında önemli bir malzemedir. Sofralarımızda en çok bulunan ürünlerden biridir ve birçok yemeğin yanı sıra soslar, kızartmalar, yemekler, çorbalar, salatalar ve meyve sularının baş kahramanıdır.
Tüm yıl boyunca pazarlarda bulunan bir besindir, ancak onu yemek için en iyi zaman yaz aylarıdır.
Yaz aylarında domateslerin lezzet ve besleyicilik özelliklerinin daha iyi olmasının nedeni, bu doğal hasat zamanının, onların doğal olarak olgunlaşmasına ve tam zamanında toplamasına izin vermesidir.
Domatesle ilgili ilginç bir gerçek, botanik olarak bir meyve olarak kabul edilmesidir, ancak genellikle sebze olarak yenir ve hazırlanır. Neredeyse 100 çeşit domates vardır ve hepsi aynı ailesinin bir parçasıdır.
Domateslerin kardiyovasküler hastalıklar, çeşitli kanser türleri ve iltihaplanma dahil olmak üzere çeşitli kronik hastalık riskini azaltarak benzersiz sağlık yararları sağladığı kanıtlanmıştır.
KRONİK HASTALIKLARI ÖNLÜYOR
Domateslerin çeşitli sağlık yararları, içeriğindeki fitokimyasalların varlığı ile ilişkilidir. Domatesler, bir dizi dejeneratif hastalıklar (dokularıın bozulması) ve bu hastalıkların gelişimine bağlı zararlı moleküller olan serbest radikalleri yok ederek etkili koruma sağlayabilen bileşikler olan büyük bir polifenol kaynağıdır.
Domateste büyük miktarlarda bulunan önemli bir fitokimyasal olan likopen, domatesin yoğun kırmızı renginden sorumludur. İlk olarak domateslerde keşfedilmiştir ve ayrıca kayısı, yaban mersini, kavun, üzüm, papaya, havuç ve karpuz gibi diğer kırmızı veya turuncu meyve ve sebzelerde de bulunmaktadır.
En önemli antioksidanlardan biri olarak kabul edilen likopenin özelliklerinden biri, hücrelerimize zarar veren serbest radikallere karşı savaşmasıdır. Antioksidan enzimlerin aktivite seviyelerini artırarak etki eder ve böylece DNA ve diğer molekülleri korur.
Araştırmalar, likopenin antioksidan, antiinflamatuar (iltihap önleyici), antikanser ve kalp dostu özelliklere sahip olduğunu göstermiştir. Bu da kanser, kardiyovasküler hastalıklar ve metabolik sendrom gibi kronik hastalıklarda faydalı bir rolü olabileceğini düşündürmektedir.
Domates ayrıca önemli bir C vitamini, K vitamini, potasyum, folat ve folik asit kaynağıdır. Bir domatesin yaklaşık yüzde 95’i sudur, kalan yüzde 5’i ise karbonhidrat ve liflerden oluşur.
HER GÜN DOMATES YEMENİN 6 FAYDASI
Domatesleri günlük olarak tüketmek, genel sağlık üzerinde etki gösterebilir:
Kardiyovasküler Hastalıkları Önler
Şu anda, kardiyovasküler hastalıklar dünyada ölümlerin en önde gelen nedenidir. Çeşitli çalışmalar, klinik deneyler ve hayvan araştırmaları, yüksek düzeyde polifenol içeren domates gibi gıdaların, kardiyovasküler hastalıklar da dahil olmak üzere çeşitli dejeneratif hastalıkların önlenmesine katkıda bulunduğunu göstermiştir.
8 hafta boyunca günde 200 gram domates (iki küçük boy domatese eşdeğer) tüketmenin etkilerini araştıran bir çalışmada, domates tüketiminin tansiyonu önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir.
Kanser Üzerinde Etkili
Kanser, dünya çapında başlıca halk sağlığı sorunlarından biridir. Laboratuvarlarda yapılan çalışmaların yanı sıra insanlarda ve hayvanlarda yapılan çalışmalar, domateste bulunan polifenollerin kanserin önlenmesinde aktif olarak yer aldığını göstermiştir.
2003 yılında ABD’de yapılan bir araştırma, haftada birkaç domates tüketmenin prostat kanseri riskini azaltabileceğini bulmuştur.
Diyabeti Önler
Diyabet, karbonhidrat, yağ ve lipoprotein metabolizmasındaki anormallikler ile karakterizedir ve bu sadece hiperglisemiye (kan şekeri yüksekliği) yol açmaz, aynı zamanda hiperlipidemi, hiperinsülinemi, hipertansiyon ve ateroskleroz gibi birçok komplikasyona da neden olur.
Polifenoller açısından zengin domatesler, biri antidiyabetik aktivite olmak üzere çeşitli biyolojik aktiviteler gerçekleştirir. Domatesin diyabetin önlenmesindeki rolü, bileşikleri temelinde incelenmiştir. Örneğin, domateslerde en çok bulunan flavonoidlerden biri olan rutinin, hiperglisemik hayvanlarda insülin etkisini artırarak glikoz seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir.
Hücresel Oksidasyona Engel Olur
Domatesler, öncelikle karotenoidler, flavonoidler, likopen ve beta karoten içeriğiyle, sağlığı geliştirici çok miktarda bileşen içerir. Antioksidan etkisi, hücresel yaşlanma süreci olarak ifade edilen oksidasyona engel olur. Hücresel düzeyde koruma, genel sağlığı etkiler.
İltihap Önleyici
Fenolik bileşiklerin antiinflamatuar (iltihap önleyici) özelliklere sahip olduğu bilinmektedir ve bu nedenle kronik iltihaplı hastalıkları önlemek veya tedavi etmek için alternatif bir doğal yaklaşım olarak önerilmektedir.
Domates tüketiminin, iltihabı azaltarak, kötü kolesterol üretimini durdurarak ve bağışıklığı iyileştirerek hastalık gelişimini azalttığı gösterilmiştir.
Virüs ve Bakterilere Karşı Korur
Doğada, her tür canlı organizmanın doğal savunmasında önemli bir rol oynayan birkaç tür antimikrobiyal bileşik vardır ve domateste bulunan fenolik bileşiklerin antibakteriyel, antiviral ve antifungal etkileri vardır. Domatesler antimikrobiyal etki gösterir ve vücudu virüs ve bakterilerin neden olabileceği enfeksiyonlara karşı korur.
